بالانس چرخ چیست؟
متعادل بودن یا بالانس چرخ یکی از مهمترین نکات و الزمات در خودروست. ویژگی که باید همیشه با سرویسهای دوره از در خودرو کنترل شود و مورد بررسی قرار بگیرد.
بالانس چرخ در افزایش عمر لاستیک، کاربرد بهتر خودرو و عملکرد بهینه لاستیک اهمیت بالایی دارد.
منظور از بالانس چرخ توزیع یکسان وزن خودرو و لاستیک در حین عملکرد است. با اینکه گاهی بالانس چرخ با میزان فرمان اشتباه گرفته میشود، اما این دو موضوع کاملا متفاوت از یکدیگرند.
بالانس بودن چرخها باعث سایش یکنواخت هر چهار لاستیک برروی جاده شده و سواری مناسبی برای خودرو و سرنشینان فراهم می کند..
عدم بالانس بودن چرخهای خودرو
بالانس چرخ خودرو به این معناست که آنها در توازن قرار داشته باشند.
یک شخص حرفهای شاید بتواند با صاف کردن فرمان و نگاه کردن در امتداد خودرو، متوجه عدم توازن چرخها شود. بالانس نبودن هر یک از چرخهای خودرو، رانندگی شما را تحت تاثیر قرار داده و علاوه بر این که موجب لرزشهای ناخوشایندی میشود، ممکن است ریسک تصادفات را نیز بالا ببرد.
در صورتی که چرخهای جلوی خودروی شما بالانس نباشد، یا این عدم توازن به چرخهای عقب مربوط باشد؛ مقداری تفاوت در لرزش خواهیم داشت.
عدم بالانس چرخهای جلو، باعث میشود که در سرعت حدود ۹۰ کیلومتر بر ساعت؛ لرزش را احساس کنید. اما عدم بالانس چرخهای عقب خودرو، در سرعتهای بالاتر خود را نشان میدهد. (سرعتی بین ۱۲۰ تا ۱۴۰ کیلومتر که البته به سبک رانندگیتان نیز بستگی دارد.)
چرا خودرو به بالانس چرخ نیاز دارد؟
در طول زمان و رانندگی در جادهها ناهموار، برخورد با دست اندازها، عبور از مسیرهای سنگلاخی و به طور کلی فرسایش خودرو باعث می شوند تا چرخ ها از حالت تعادل خارج شوند. در این حالت ارتعاش و ضربات بیشتری در فرمان خودرو و بخصوص در سرعت های بالا به وجود می آید.
متعادل نبودن چرخها هم منجر به آسیب دیدن لاستیک و هم خودرو میشوند. چرا که با سایش غیر یکنواخت لاستیکها فرایند اتمام و یا خراب شدن لاستیک ها متفاوت از یکدیگر میشود. همچنین به مرور جلوبندی خودرو نیز آسیب دیده و مشکلات بیشتری برای خودرویتان به وجود میآید.
با توجه به توصیه شرکتهای تولیدی و تعمیرکاران بهترین زمان برای بررسی بالانس بودن چرخها بعد از هر 8 تا 9 هزار کیلومتر رانندگی است. به شیوهای سادهتر توصیه میشود هر 6 ماه یکبار بالانس بودن چرخها کنترل شده و مورد بررسی قرار بگیرند.
چرخهای خودرو در صورت بالانس یا متعادل نبودن، پیامدهای منفی فراوانی را به همراه خواهد داست. بالانس چرخ خودروها، به معنای تعادل و همراستایی چرخها بوده و به صورت علمی، بالانس بین چرخها در واقع توزیع یکنواخت وزن خودرو بین چرخهای مختلف بوده و عدم بالانس خودروها، وضعیت ناهنجاری را برای خودرو به ارمغان خواهند آورد.
پیامدهای بالانس نبودن چرخها
شاید به زعم بسیاری، بالانس نبودن چرخها در بدترین حالت منجر به لرزش فرمان گردد ولیکن، این بالانس نبودن نتایج بدتری را نیز میتواند در پی داشته باشد.
• خرابی زودرس قطعات:
همانطور که عنوان شد کلیه ضربات به هنگام حرکت و علیالخصوص دستاندازها و ناهمواریها به چرخها وارد میگردد و پس از عبور از چرخهاست که به سیستم تعلیق، جلوبندی و … میرسد.
در گذر زمان و در صورت عدم بالانس نمودن چرخها، این نیروهای مخرب میتوانند منجر به خرابی سایر قطعات و کاهش طول عمر مفید آنها خواهد شد.
• لرزش فرمان:
لرزش فرمان شاید ناشی از بالانس نبودن چرخها، شاید در سرعتهای پایین آنچنان که باید قابل لمس نباشد ولیکن با افزایش سرعت خودرو، این ارتعاشات نیز افزایش پیدا کرده و لرزش فرمان ملموستر و آزارندهتر گردد.
این لرزشها عمدتا بسته به اندازه و وزن خودرو، اندازه و وزن چرخها، میزان نابالانسی و …، در سرعتهای متفاوتی آشکار شده و عمدتا در سرعتهای حدود 80 کیلومتر بر ساعت خود را نشان میدهد.
• افزایش مصرف سوخت:
با توجه به زمزمههای موجود جهت افزایش قیمت سوخت و یا سایر سیاستهای کنترلی، اهمیت این موضوع بیش از پیش روشن میگردد. بالانس نبودن چرخها، عملا بازدهی کلی سوخت را پایین آورده و مصرف سوخت خودرو را افزایش میدهد.
• فرسایش لاستیک:
بالانس نبودن چرخها باعث عدم توزیع یکنواخت وزن و نیرو بین چرخهای مختلف شده و در نتیجه فرسایش سریع تر لاستیکها را در پی خواهد داشت. ناگفته پیداست که فرسایش بیش از حد لاستیکها علاوه بر مشکلات مادی، میتواند باعث ایجاد تصادفات دلخراشی نیز گردد.
• شتاب و ترمزگیری ضعیف:
عدم تعادل بین چرخها حتی بر شتاب و ترمزگیری خودرو نیز تاثیرگذار است چراکه خودرو مجبور است برای رسیدن به یک نیروی خاص، بیشتر تلاش نماید.
این امر بدین معنی است که اگر شتاب مساوی در دو حالت بالانس بودن و بالانس نبودن چرخها از خودرو بخواهیم؛ نیروی مفید کمتری جهت شتابگیری و یا ترمزگیری صرف شده است و در نهایت، ضعف در هر دو این عملکردها را در پی خواهد داشت.
• ریسک بالاتر سرخوردن در مسیرهای لغزنده
در مسیرهای لغزنده و به خصوص پیچها، ریسک بالاتری را تحمل خواهید کرد. بدیهیست چرخی که دارای بالانس نیست، نمیتواند چسبندگی و اصطکاک لازم را با سطح آسفالت ایجاد کرده و به راحتی سر میخورد.
علائم بالانس نبودن چرخ ها
• لرزش فرمان:
یکی از ملموسترین نشانههای بالانس نبودن چرخها، لرزش فرمان است به طوریکه حتی رانندگان عادی که تسلط زیادی بر مسایل فنی ندارند نیز قادر به تشخیص این امر هستند؛ البته شاید این لرزشهای دلایل دیگری نیز داشته باشند که جهت تشخیص دقیقتر موضوع باید به مکانیک مراجعه نمود.
• کاهش پایداری خودرو:
این موضوع به خصوص در پیچها و سرعتهای بالا مشهودتر بوده و میتواند خسارات جبرانناپذیری را با خود به همراه داشته باشد.
• افزایش مصرف سوخت:
این موضوع علاوه بر آنکه پیامدی از نامتعادلی چرخها است به نحوی نشانه آن نیز است. البته برای سایر موارد نیز همین اصل برقرار است ولیکن تشخیص آنها، نیاز به دانش و دقت فنی بالایی دارد.
• خرابی بیش از حد قطعات چرخها
روش های بالانس چرخ ها
• روش استاتیکی
روش استاتیکی که به روش ایستا نیز معروف است چرخ بر روی یک محور افقی نصب میشود که قابل گردش است. در این صورت چنانچه چرخ دارای نامتعادلی باشد به دلیل وزن بیشتر پایینتر قرار میگیرد.
حال جهت ایجاد تعادل، وزنهای با وزن مناسب و در جای مناسب یعنی نقطه مقابل آن و در بالای رینگ تعبیه میگردد. چنانچه وزنهها به صورت صحیح انتخاب شده و درست جانمایی گردند، نامتعادلی از بین خواهد رفت.
• روش دینامیکی
روش دینامیکی که به روش پویا نیز معروف است یک گام روبه جلوتر برداشته و علاوه بر تعیین نقاط نامتعادلی، عدم توازن چرخها نسبت به صفحه تقارن عمودی نیز سنجیده شده و در صورت مشاهده عدم تعادل، برطرف میگردد.
زمان بالانس کردن چرخها
نمیتوان زمان خاصی را برای بالانس نمودن چرخها در نظر گرفت چراکه این موضوع متاثر از عوامل متعددی است ولیکن در حالت کلی توصیه میگردد هر 6 ماه یا هر 8000 تا 9000 کیلومتر، به کارشناسان متخصص مراجعه نموده و بالانس بودن چرخها، را بررسی نمایید.
برای خرید آنلاین لوازم یدکی مورد نیاز خودرویتان از یک فروشگاه اینترنتی معتبر اینجا کلیک کنید…
شایان ذکر است که هر کدام از نشانههای فوقالذکر نیز چنانچه در خودرو نمایان گردد باید نسبت به بررسی بالانس بودن یا نبودن چرخها اقدام نمود. نکته مهم دیگر، زمانی است که لاستیک خودرو را تعویض مینمایید در این موارد نیز دوباره باید متعادل بودن چرخها، مورد تایید قرار گیرد.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که برخی از رانندهها جهت جلوگیری از سایش نامتعادل لاستیکها، در بازههای زمانی مشخص، لاستیکهای خودرو را به صورت ضربدری تعویض مینمایند که در نوع خود میتواند به متعادلتر نمودن چرخها کمک نماید.
مهترین نکات در حین بالانس کردن چرخهای خودرو
بطور تجربی چنین به دست آمده که وقتی چرخهای جلویی بالانس نیستند در سرعتهای بین 80 تا 90 کیلومتر به خوبی میتوان متوجه این مشکل شد.
نشانه بالانس نبودن لرزش تایر های خودروست. این موضوع در چرخهای عقبی در سرعتها بین 120 تا 140 کیلومتر رخ میدهد. همچنین توصیه میشود که پس از هر بار تعویض جای لاستیک خودروها به صورت ضربدری و یا خطی مجددا به بالانس آنها نیز پرداخته شود.
بالانس نبودن چرخها همچنین باعث آسیب رساندن به پولوس و دیگر اتصالات نیز میشود، مشکلی که در خودرویی مانند پراید 131 سایپا بسیار مشاهده میشود.
در برخی موارد نیز لرزش تایر و محور حتما مرتبط با بالانس نبودن نیست و به اتصالات خودرو ربط دارد. این مورد به خصوص در خودروها با محور متحرک جلو بیشتر دیده میشود.
بالانس کردن چرخهای خودرو باعث از بین رفتن لرزش و ناهمگنی حرکت لاسیتکها میشود و آسیبهای بعدی را به خوبی کاهش میدهد. گاهی ممکن است چنین ایرادهایی از کارخانه تولیدی وجود داشته باشد و رینگ و لاستیک به صورت ناهمگن ساخته شده باشند.
[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/4″][/vc_column][/vc_row]