واشر سر سیلندر چیست/ دلایل سوختن آن

واشر سر سیلندر

با توجه به اهمیت واشر سر سیلندر و ایراداتی که می تواند در کار موتور ایجاد کند سعی می کنیم در این گفتار اطلاعات مرجعی را ارائه کرده تا در صورت لزوم مورد استفاده همگان قرار گیرد.

واشر سر سیلندر فضای بین سیلندر و سر سیلندر را آب بندی کرده (در واقع سیلندر و سرسیلندر را یک پارچه می کند) تا از فرار گاز از محفظه احتراق، نشت آب از کانال های آب و نشت روغن از کانال های روغن جلوگیری کند. آب بندی واشر سرسیلندر بسیار مهم است زیرا هر گونه نشتی گاز در دقت کار موتور تاثیر گذار بوده و باعث کاهش قدرت و راندمان موتور می شود. این واشر باید بتواند فشار و حرارت زیاد ناشی از موتور را تحمل کند.

ساختار واشر سر سیلندر

(Asbestos) آزبست نام گروهی از ترکیب های معدنی منیزیوم و سیلسیوم است که بیشتر در طبیعت به صورت الیاف معدنی و سنگ یافت می شود. در ساختمان آزبست، پنبه کوهی یا پنبه نسوز، عناصری مانند سیلیس، منیزیوم و آهن وجود دارد. آزبست در طبیعت به رنگ های سفید، قهوه ای و آبی به چشم می خورد. در سال 1820 یک دانشمند ایتالیایی، برای نخستین بار لباس ضد آتش را با استفاده از الیاف آزبست تولید کرد.

برای خرید اینترنتی لوازم یدکی مورد نیاز خود از یک فروشگاه معتبر اینجا کلیک کنید

در اوایل قرن بیستم، یک مهندس اتریشی به نام لودویک هاچک از ترکیب الیاف این ماده با سیمان، موفق به اختراع سیمان نسوز شد که با استقبال جهانی روبه رو شد. این ماده یک عنصر بوده و در ساخت لنت ها، صفحه کلاچ و واشر سر سیلندر استفاده می شود. دمای ذوب آن حدود 1600 درجه است.

انتخاب واشر سرسیلندر

مهم‌ترین علت انتخاب واشر سر سیلندر وجود مس در ساختمان آن است. لایه رویی آن که با علامت Topساخته می شود و استفاده از حالت انعطاف پذیری و نرمی آن سبب می شود که هنگام بسته شدن پیچ های سر سیلندر وارد خلل و فرج روی محل نشیمن خود شده و بر روی آن حالت آب بندی خوبی ایجاد می کند.لایه میانی که عایق حرارتی بوده و معمولا از جنس پنبه نسوز ساخته می شود.

مقوای نسوز بین دو لایه مسی و فولادی قرار گرفته تا مقاومت واشر را در مقابل حرارت افزایش دهد. لایه زیرین واشر سر سیلندر از جنس فولاد است. انتخاب ورق فولادی به دلیل بالا بودن استحکام واشر در برابر حرارت زیاد است، چون گرم ترین قسمت موتور حدودا کمی بالاتر از واشر سر سیلندر است؛ یعنی محفظه انفجار و قسمت بالای پیستون. به دلایل بالا استفاده از یک لایه فولادی در این ناحیه ضروری است. سوراخ های تعبیه شده بر روی واشر سر سیلندر، درست به تعداد سوراخ های سیلندر یک موتور و اندازه قطر خارجی پیستون موتور است.

مجرای آب و روغن نیز به طور جدا گانه در سر سیلندر، واشر سر سیلندر و بدنه سیلندر، بر روی هم منطبق هستند.

وظایف واشر سر سیلندر

آب بندی سیلندر

وقتی موتور در حال کار کردن است، فشار سیلندر در موتور بنزینی به راحتی می تواند به 700 psi و در موتور دیزلی، تا 2 هزار psi برسد. واشر سر سیلندر سبب بهینه تر شدن حالت کارکرد سیلندر می شود .
آب بندی واشر سر سیلندر با اهمیت است زیرا هر گونه نشتی گاز در دقت کار موتور تاثیر گذار بوده و موجب کاهش قدرت و راندمان موتور می گردد. واشر سر سیلندر باید بتواند فشار و حرارت زیاد ناشی از موتور را تحمل نماید.
در صورتی که آب رادیاتور اندک باشد فشار زیادی به موتور و واتر پمپ وارد می شود و موجب سوختن واشر سرسیلندر می شود ، تعمیر واشر سر سیلندر هزینه هنگفتی را به همراه دارد.

هدایت مایعات

داخل بلوک موتور و سرسیلندر مایع خنک کننده موتور و هم روغن موتور مورد نیاز هستند و مسیرهایی در واشر سر سیلندر وجود دارند که بین سر سیلندر و بلوک موتور در گردش باشند. در سر سیلندر، وظیفه مایع خنک کننده تنظیم دمای سوپاپ و شمع ها است.

حفظ و نگهداری مایعات

مسیرهای مخصوص مایع خنک کننده و روغن موتور تنها چند میلی متر با هم فاصله دارند. جلوگیری از ترکیب مایع خنک کننده و روغن موتور با هم یکی از وظایف اصل واشر سرسیلندر است.
یکی دیگر از وظایف واشر سرسیلندر جلوگیری از نزدیک شدن گازهای احتراق به مسیرهای مخصوص مایع خنک کننده و روغن موتور است.

شرایط یک واشر سر سیلندر مناسب

ضریب حرارتی بالا: واشر سر سیلندر مطلوب باید دارای ضریب انتقال حرارتی بالا باشد، تا حرارت را به خوبی انتقال دهد و نسوزد.

تراکم پذیری: واشر باید پستی و بلندی‌های سطوح سر سیلندر و بلوکه را بپوشاند و با بستن پیچ های سر سیلندر، عمل تراکم پذیری را به خوبی انجام دهد تا نشت بندی کاملی صورت گیرد. واشر سرسیلندر از جنس مس علاوه بر تراکم پذیری، حرارت را نیز به خوبی انتقال می‌دهد، اما عیب آن، گران تمام شده قیمت واشر است.

ارزان و سبک بودن: چون با هر بار باز شدن سرسیلندر، واشر آن نیز تعویض می‌شود بنابراین واشرهای آزبستی به دلیل ارزان بودن و داشتن خاصیت تراکم پذیری مناسب کاربرد بیشتری دارد.

مقاومت در برابر فشار: امروزه بلوکه سیلندرها سبک تر و قابل انعطاف تر از قبل ساخته می‌شود. در برخی از موتورها از بلوکه و سر سیلندر آلومینیم و در بعضی دیگر از سر سیلندر آلومینیم و بلوکه چدن یا فولادی و بالعکس استفاده می‌شود.

تعمیرکاران سنتی برای بستن واشر سر سیلندر، دو طرف آن را به یک ماده آب بندی آغشته می کردند ولی امروزه دیگر نیازی به این کار نیست، چون این ماده بر روی خود واشر سر سیلندر موجود بوده ضمن این که در مورد آب بندی کارایی بیشتری نیز نسبت به حالت اولیه آن ایجاد می کند. در اثر بالا رفتن درجه حرارت موتور (به هر علتی) بیش از اندازه استاندارد تعریف شده توسط کارخانه، سر سیلندر تاب بر می دارد وهمچنین واشر هم آسیب می بیند که به اصطلاح می گویند واشر سر سیلندر سوخته و این اتفاق باعث می شود که واشر سر سیلندر نتواند وظایفی که به آن محول شده را به خوبی انجام دهد.

دلایل سوختن واشر سر سیلندر

سوختن واشر سر سیلندر دلایل زیاد و متعددی دارد که از مهمترین این به عمل کردن ناصحیح ترموستات ، ایجاد نشتی در سیستم آب و خالی شدن رادیاتور اتومبیل ، فشار به موتور و عدم توجه به آمپر خودرو و مستهلک بودن این واشر. برای تهیه واشر سرسیلندر برای خودرو حتما به این نکته توجه شود که قطعه اصل باشد به این دلیل که قطعه های اوریجینال کیفیت بهتر و دوام بسیار زیادتری دارند. در کل دلایل سوختن واشر سرسیلندر خودرو را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:
• داغ شدن موتور خودرو که از دلایل آن می توان به کم شدن آب رادیاتور و جوش آوردن نام برد.
• غفلت مکانیک در بستن واشر سرسیلندر. این کار را باید با دقت بالا انجام داد به طوری که واشر باید کاملا صاف بسته شود و نوشته ی top بر روی واشر باید بالا قرار گیرد. و سمت مسی واشر به سمت پایین و روی بلوک سیلندر قرار گیرد .
• استهلاک موتور خودرو که اگر سر سیلندر از موتور باز و جدا شود عملا این قطعه از بین رفته محسوب می شود و باید تعویض شود و موتور هم در صورت کارکرد طولانی و ماندن زیاد در ترافیک از بین می رود .

برای مطالعه یک مقاله کامل درمورد شرکت هیونداموتورز و محصولات آن اینجا کلیک کنید…

از دلایل دیگر سوختن واشر می توان به کم بودن آب رادیاتور، نشتی آب از موتور خودرو،تاب داشتن سر سیلندر، ترکیدن سر سیلندر، بد بودن یا ایراد داشتن جنس سر سیلندر، از کار افتادن یا بد کار کردن فن خودرو، استفاده نکردن از ضدیخ در تابستان اشاره کرد که توصیه می شود تمام این موارد را در نظر بگیرید.

علائم سوختگی واشر سر سیلندر

1. کم شدن آب رادیاتور
2. مسدود شدن مجراهای عبور آب در موتور
3. خنک نشدن آب رادیاتور به علت رسوب و یا نقص در عملکرد پروانه.
4. نقص فنی در ترموستات.
5. نقص فنی در واتر پمپ و عدم گردش جریان آب در موتور.
6. پیچ خوردگی شلنگ های ورودی و خروجی رادیاتور.
7. رانندگی طولانی در ترافیک و فشار بر موتور در فصل گرما.

باید دقت کرد که اگر بخار در حالت گرم بودن موتور از اگزوز خارج شود دلیل بر سوختن یا نیم سوز بودن (ترسیدگی) واشر سر سیلندر است.

در موتورهای که دارای بوش تر هستند در صورتی که ایراد از سرسیلندر یا واشر سرسیلندر باشد فقط باز کردن سرسیلندر کافی است و باید پس از باز کردن کلیه پیچ ها دو عدد بوش بند برای جلوگیری از تکان خوردن بوش ها بر روی سیلندر بست سپس سرسیلندر را چند بار به چپ و راست در سر جای خود حرکت داده تا اگر احتمالا بوش پیستون با سیلندر درگیری داشته باشد با این حرکت از درگیری خارج شود چون اگر این عمل را انجام ندهیم و سرسیلندر را برداریم امکان دارد بوش پیستون مقداری با سرسیلندر به سمت بالا حرکت کرده و باعث خرابی و از آب بندی خارج شدن واشر بوش پیستون شود. در صورت عدم توجه به این نکته امکان دارد پس از بستن سر سیلندر و روشن کردن موتور آب و روغن مخلوط شده و در نتیجه بازکردن موتور و تعویض کلیه واشرها مورد لزوم باشد. می توان پس از بستن سر سیلندر و سفت کردن پیچ های سر سیلندر توسط ترکمتر قبل از این که آب در داخل موتور ریخته شود موتور را روشن کرده و قبل از گرم شدن آن را خاموش کرد سپس با آچار ترکمتر سفت بودن پیچ ها را کنترل کنیم.

به علت مجاورت کانال های آب و روغن با همدیگر، به هنگام خراب شدن واشر سر سیلندر آب و روغن مخلوط شده که این اتفاق برای موتور خطرناک بوده و باعث آسیب رسیدن به آن می شود.

از نشانه های این ضایعه می توان به مشاهده روغن در آب رادیاتور(در قسمت درب رادیاتور) و همچنین مشاهده آب در محفظه روغن (کارتل) اشاره کرد،در این حالت روغن به رنگ شیری در می آید و رنگ مایع خنک کننده هم عوض می شود.

به علت فرار مقداری از گاز کمپرس درون سیلندرها قدرت موتور پایین می آید. این فرار گاز گاهی اوقات به کانال های آب راه پیدا کرده و درصورت باز کردن در رادیاتور می توانیم حباب های ناشی از آن را درون مایع خنک کننده مشاهده کنیم البته این موضوع می تواند ناشی از نشت دود از سمت منیفولد به داخل مسیر آب هم باشد که اگر موتور تحت فشار هم قرار بگیرد آب از خروجی رادیاتور خارج شده و آب رادیاتور هم بوی دود می دهد.

این عیب می تواند دلیلی برای کم کردن آب در درجه حرارت های بالا باشد. (هر دو سه روز یک بار باید آب داخل رادیاتور کنترل شود.)در این حالت آب با روغن مخلوط نشده و در واقع داخل محفظه سیلندر نشت می کند و نشانه آن عبارت است از خارج شدن دود سفید (بخار آب) از اگزوز.

اقدامات اولیه درصورت سوختن واشر سر سیلندر

در صورت مشاهده و متوجه شدن یکی از موترد بالا در صورت امکان از راندن در ادامه ی مسیر خودداری کرده و خودرو را به تامیرگاه بکسل کنید. در غیر این صورت فقط برای مسیر کوتاه می توان در مخزن روغن موتور را برداشت تا بر اثر حرارت آب مخلوط روغن بخار شود سپس موتور را روشن کرده تا به اولین تعمیرگاهبرسید.
در صورت سوختن خاصیت این واشر از بین می رود و در نتیجه آب بندی از بین می رود و آب-روغن قاطی می کند. و عوارض بسیا زیادب دارد و اگر ادامه پیدا کند آب رادیاتور بطور کامل چرب می شود و رنگ شیری به خود می گیرد. و خاصیت روانکاری روغن از بین می رود و در نتیجه راننده باید واشر سرسیلندر خودرو را تعویض نماید. البته قبل از تعویض باید به وسیله مکانیک عیب یابی دقیق انجام شود. و همانطور که گفته شد واشر را باید روی سطح کاملا صاف و تمیز قرار داد. به همین دلیل اکثر تعمیرکاران سطح سیلندر را با سنگ مخصوصی تمیز کرده و کاملاً صاف و صیقلی می‎کنند.

طریقه صحیح بستن واشر سر سیلندر

با توجه به مطالب بالا، در واشرهای سه لایه رویی مسی واشر نسبت به طراحی کارخانه همیشه به طرف بالا؛ یعنی به طرف سرسیلندر و لایه فولادی آن روی بدنه سیلندر قرار می گیرد، در واشرهایی که از دو لایه تشکیل شده اند نیز لایه مسی به سمت بالا قرار گرفته که برای شناسایی کلمه (top) نیز روی واشرها حک شده و نشانگر سطح رویی و بالایی واشر سر سیلندر است.

همیشه پیچ های سر سیلندر را از وسط به طرفین(به شکل مارپیچ)سفت می کنند تا واشر به حالت کشیدگی کامل روی سرسیلندر قرارگیرد. (هر بار که سرسیلندر باز می شود تعویض واشر الزامی است همچنین بهتر است تمامی واشرها بعد از باز شدن تعویض شود. برای سفت کردن پیچ های سرسیلندر از آچار بوکس های درجه دار(تورکمتر) استفاده شود. )گشتاور وارد بر پیچ ها طبق کتاب راهنمای تعمیرات موتور مشخص می شود.

[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/4″][/vc_column][/vc_row]